Dialect words | Grammatics | Dialect sample | Phonetics

Dialect words

1188 words from Vik i Sogn, Norway

Prologue

borre, ein ["bårre]
Aasen: "Burre, Urt med små Haker paa Blomsterhovedene" (AIS).
gagl, ein ['gag*l]
Flokk. Ein rjupegagl t.d. (HS). Dette ordet er nedskrive berre i Vik og i Fjærland. Ei 'gagl' er på nynorsk og norrønt ei villgås, og truleg er vårt ord ei samantrekkjing av eit eldre ord for 'ein flokk med villgjæser', t.d. ein 'gaglflokk'.
gagla, v ["gagla]
Gagla seg ihop = flokka seg. Mykje brukt (HS). Danna til ordet ovafor.
gandunge, ein ["gandonGe]
Sureple, eple av ein vill apal (HS). Denne tydingi, samt tydingi 'trollsleg, lei unge' er notert berre i Sogn.
grene, eit ["gre:ne]
Rovdyrbøle, hi. Røvagrène (Revgrène) - revehi, rev med ungebøle. Dette ordet vert ogso brukt i ei onnor meining. "Da æ eit fæle grène" segjer dei um ein huslyd (eller ei grend) som syndast og held jualevnad (HS). I andre målføre helst i formi 'gren'. Det har vore føreslege at gardsnamnet Grønsberg kjem av dette.
hyvakse, eit
Dun som veks på tre (AIS). Av hy, noko lode. Norrønt .
jasageit, ei ["ja:sajai:t]
Hohare (AIS). Sjå jase
jase, ein ["ja:se]
Hare. Vestlandet og indre Austlandet. Norrønt hjæsi, nytta som tilnamn (TH).
kratlen, adj
Kratleskog, småskog, "forkrøbla" skog (HS).
kratleskog, ein
Sjå kratle (HS).
kvaoe, ein ["kvao:e] - normert kvåde
Kvade, harpiks (HR).
kveldsøva, ei ["kvelsø:va]
Kveldsvæve; løvetann (Vik, Underdal i So) (HR).
lævesja, ei
Stendigt grønt tekke av mose eller gras yver ei liti kjelde som aldri frys til (jamfør tidvesje) (Vik i So) (HR). Jamfør 'læ' og 'vesje' (tekket tykkjest ihopfløkt).
myla, v ["my:la]
1) Småflina, dra på smilen (HS). 2) Når fisken er sovidt upp i vass-skorpa at det vert ein liten ring i vatnet etter han, segjer dei at han myler (HS). Berre i Sogn. Begge tydingane heng saman med mule m
nebbesild, ei ["nebbesIld]
Eit tunnvakse, langleitt og kvassnasa kvinnfolk. Kalling (HS). Fiskeslaget horngjele.
nordanskredla, ei ["no:ra(o)skredla?] - normert nordanskrelle
Ein trekrjupar (Vik i So) (HR). Ross oppgjer ikkje uttalen, men det er truleg at 'nordan-' vert til [no:ra-] eller ["no:rao-].
nòta, ei ["nå:ta] - normert note
1) Brennenote, brennenesle. 2) Um ein spræk kar (Vik, Luster i So) (HR).
punt, ein [pUnt]
Fjellgras med lange stive strå, for hestane var det farleg å eta punt, då kunne dei få kolikk/turrbola (AIS).
skarrfugl, ein ["skarrfUgl]
Skararjupe (Vik i So) (HR).
skårakong, ein ["skå:rakong] - normert skorakung
Plante det vert laga krydder av (AIS). Bergmynte eller oregano (origanum vulgaris).
steindylp, ein ["stai:ndYlp]
Fugl som dylpa når han sit, dvs. rykkjer med hovudet (AIS).
to(l)kn, ei [tå(l)k*n]
Gjelle (AIS). Ogso i andre målføre.
trollkonesopedl, ein ["trållkå:neso:ped*l] - normert trollkonesopel
Tett vase av småe greiner - helst på leggen av ei bjørk (HS).
tvinytla, ei ["tvi:nYtla]
Tvo neter (nøtter) som har vakse saman til ei (HS).
vètt, eit [vett]
Eggi åt spyfluga. (Indre Sogn: vitt) (HS).
vetterstøda, ei
Sjø-aure som vert verande i ferskvatn um vinteren (HR).
2000-2020 © Torstein Hønsi